Omnibus – czym jest?
Pakiet Omnibus został ogłoszony 26.02.2025 roku jako projekt tzw. przepisów deregulacyjnych. Jest przedstawiany jako uproszczenie procesów raportowania w zakresie ESG. Projekt ten zakłada odroczenie obowiązku raportowania w zakresie ESG o dwa lub trzy lata, dla firm które na podstawie dyrektywy CSRD miały przygotować za lata 2025 lub 2026. Zmiana ma dać biznesowi dodatkowy czas na lepsze przygotowanie się do całego procesu. Projekt ma więc zmniejszyć obciążenia administracyjne biznesu związane z wdrażaniem strategii zrównoważonego rozwoju.
Omnibus dla kogo?
Czy autorefleksja Komisji Europejskiej wejdzie w życie? Oraz czy i jaki będzie miała wpływ na konkurencyjność gospodarki unijnej?
Pakiet ma doprowadzić do zmniejszenia biurokratycznych obciążeń biznesu. Zmiana polega, między innymi, na wyłączeniu z obowiązku raportowania firm zatrudniających mniej niż 1000 osób. Oznacza to wyłączenie 80% firm, które obecnie, na mocy obowiązujących przepisów podlegają obowiązkowi raportowania.
Komisja Europejska uzasadniając projekt, wskazała, że działalność pozostałych 20% podmiotów ma największy wpływ na środowisko oraz relacje społeczne, co uzasadnia konieczność zapewnienia większej transparentności w ich funkcjonowaniu.
Komisja uznała także, że zasoby małych i średnich przedsiębiorstw nie wystarczą, aby sprostać rozbudowanej sprawozdawczości. Mogłoby to mieć negatywny wpływ na ich zdolność do zrównoważonego rozwoju i uzyskania przewagi konkurencyjnej. Mniejsze obciążenia administracyjne w zakresie sprawozdawczości ESG mają pozwolić im na większą swobodę działania, oszczędność czasu, środków oraz kapitału ludzkiego, które sumarycznie nie przyniosą im wymiernych korzyści.
Kolejną wymierną korzyścią ma być zmniejszenie kosztów audytu ESG. Jakkolwiek, Komisja oszacowała całkowite koszty wdrożenia obowiązujących dyrektyw, realne, całkowite koszty do poniesienia przez przedsiębiorców nie są znane, ponieważ proces wdrażania przepisów o raportowaniu nie da się łatwo określić w krótkookresowej perspektywie. Uniknięcie dodatkowych kosztów konsultacji, usług audytorskich można będzie dzięki temu przeznaczyć na poprawę efektywności i konkurencyjności w biznesie oraz wzmocnienie relacji biznesu ze społecznościami lokalnymi i samorządami terytorialnymi. Będzie to miało pozytywny wpływ na skuteczność wdrażania lokalnych polityk i programów zrównoważonej transformacji gospodarczej i społecznej, prowadząc między innymi do wspólnego poszukiwania rozwiązań w zakresie poprawy efektywności energetycznej i zmniejszenia śladu węglowego zarówno przedsiębiorstw, jak i samorządu.
Czy projekt Omnibus pozwoli gospodarce UE stać się konkurencyjną wobec gospodarek azjatyckich, które już wdrażają raportowanie ESG?
Czas pokaże jak szybko i w jakim kształcie Parlament Europejski i Rada UE przyjmą proponowane przepisy. Do tego czasu obowiązuje przyjęte i już ogłoszone prawo. Wydaje się więc, że priorytetem dla przedsiębiorców powinna być obecnie edukacja w zakresie ESG i wykorzystanie dodatkowego czasu na lepsze przygotowanie własnych strategii podnoszenia efektywności oraz konkurencyjności w biznesie, a także na nawiązanie partnerskiej współpracy samorządów i biznesu.
Postrzeganie polityki ESG tylko i wyłącznie jako nieuzasadnionych kosztotwórczych regulacji byłoby błędem w zarządzaniu, prowadzącym do utraty konkurencyjności.